Εικόνες από την Κύπρο

Δεν γίνεται να καταλάβει κανείς την Κύπρο σε δύο μέρες. Οπότε δημοσιεύω απλά μερικές φωτογραφίες από τη Λευκωσία και τη Λεμεσό.

Η εντύπωση που μου άφησε όμως είναι αυτή: είναι ένα κομμάτι της Ελλάδας που δεν ενσωματώθηκε σ' αυτή για γεωγραφικούς, πολιτικούς και ιστορικούς λόγους. Οι Ελληνοκύπριοι είναι τόσο Έλληνες όσο κι εμείς. Ο τρόπος που μιλάνε και κάποιοι τον κοροϊδεύουμε συχνά, αρχαϊκός και μελωδικός, ακούγεται ευχάριστα. Και ξεχνάς ότι βρίσκεσαι σε άλλη χώρα, με μια εξαίρεση όταν βλέπεις να οδηγούν στ' αριστερά.

Λευκωσία

Μερικές φωτογραφίες από το ελληνικό μισό της παλιάς πόλης.

Ένας μοντέρνος παράδρομος ...

 

Δύο εκκλησίες ...

Το τζαμί Ομεριέ, εν λειτουργία, για τουρίστες και μετανάστες μιας κι οι Τουρκοκύπριοι είναι βόρεια. Κι αυτό πρώην χριστιανικός ναός γοτθικού ρυθμού. Φαίνεται πως γενικά λόγω της αργοπορημένης κατάκτησης τα πράγματα ήταν εύκολα για τους Οθωμανούς: πλήθος ναών να μετατρέψουν σε τζαμιά.

Και δίπλα το Ομεριέ χαμάμ, κι αυτό σε λειτουργία με ποικιλία προγραμμάτων για τρέντυ τουρίστες.

Μπορείς να συναντήσεις δίπλα δίπλα το παλιό και το ακόμα παλιότερο.

Αυτή είναι η πύλη της Αμμοχώστου, μία από τις τρεις πύλες των ενετικών τειχών. Οι άλλες δύο είναι της Πάφου, επίσης στην ελληνική πλευρά και της Κερύνειας στην τουρκική. Η πύλη της Αμμοχώστου δεν διασχίζεται πια από δρόμο αλλά έχει μετατραπεί σε χώρο συναυλιών κι εκθέσεων. Αξίζει μία επίσκεψη.

Με πέντε λεπτά περπάτημα προς τα αριστερά όπως κοιτάμε τη φωτογραφία, φτάνει κανείς στην πράσινη γραμμή, στην περιοχή του ενετικού προμαχώνα Φλάτρο. Εδώ η πράσινη γραμμή είναι παλιού στυλ, όχι σαν το πέρασμα της οδού Λήδρας. Ένα μεταλλικός φράχτης κόβει τον δρόμο κι η συνέχειά του, με χαλασμένη άσφαλτο, χάνεται ανάμεσα σε ψηλούς απεριποίητους θάμνους που μάλλον έχουν μείνει έτσι 40 χρόνια. Από μία πλευρά φαίνεται ένα ελληνικό φυλάκιο ενώ πίσω από τους θάμνους φαίνονται η τουρκική κι η τουρκοκυπριακή σημαία του "αόρατου" τουρκικού φυλάκιου. Η ατμόσφαιρα είναι πολύ υποβλητική. Νοιώθεις την Ιστορία να σε βαραίνει. Λόγω των απαγορευτικών σημάτων κι όσων είχα διαβάσει στους τουριστικούς οδηγούς φοβήθηκα να τραβήξω φωτογραφίες.

Λεμεσός

Ένα μικρό σετ φωτογραφιών από τη Λεμεσό. Καταρχήν η παραλία. Είναι μια κανονική κυπριακή Ριβιέρα. Παίρνοντας τον δρόμο για Λάρνακα και Λευκωσία (η πλευρά που φαίνεται στη φωτογραφία) για περίπου 15 χιλιόμετρα έχεις συνεχώς από τη μεριά της στεριάς και στιγμές στιγμές κι από τη μεριά της θάλασσας ξενοδοχεία κι άλλα κτίρια.

(απόπειρα καλλιτεχνικής παρένθεσης)

Μία άλλη Αγία Νάπα.

Αντιγράφω από Βικιπαίδεια, σχετικά με το όνομα: "Το όνομα ‘Αγία Νάπα’ σημαίνει ‘Άγιο δάσος’. Η περιοχή πήρε την ονομασία της από την ‘Εικόνα της Παναγίας της Νάπης’, δηλαδή της Αγίας του Δάσους, και για συντομία ονομάστηκε ‘Αγία Νάπα’".

Η Λεμεσός έχει επίσης παλιά πόλη, την τουρκική της συνοικία επί τουρκοκρατίας. Τώρα έχει μετατραπεί σε περιοχή τύπου Ψυρρή, γεμάτη μπαράκια κι εστιατόρια, αν κρίνω από τους δρόμους που είδα.

Σε μια στροφή λίγο μετά από το τέρμα αυτού του δρόμου βρέθηκα μέσα σε ένα μεγάλο χαρούμενο πλήθος Αράβων που έβγαιναν από το τζαμί κρατώντας πλαστικά πιατάκια με ένα γλυκό σαν εκμέκ. Φαίνεται το μοιράζουν μετά την προσευχή της Παρασκευής. Ντράπηκα να τραβήξω φωτογραφία - θα γινόμουν φωτορεπόρτερ για κλάματα.

Το κάστρο της Λεμεσού, μείγμα φραγκικού και οθωμανικού κτίσματος, στη θέση παλιότερου βυζαντινού, έχει μετατραπεί σε πολύ ωραίο αν και μικρό μουσείο, με εκθέματα από την προϊστορική ως και την οθωμανική περίοδο. Στο βυζαντινό κάστρο, που δεν υπάρχει πια, πέρασε λίγο καιρό ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος και κατά την παράδοση παντρεύτηκε τη σύζυγό του. Αν αυτό ισχύει τότε εδώ έχει γίνει ο μόνος αγγλικός βασιλικός γάμος εκτός Αγγλίας.

Τα παλιά καλά χρόνια της ρομαντικής ιπποσύνης ... Τρίαινα και ασπίδα με μεταλλική ακίδα 10 πόντων στο κέντρο για αποτελεσματικότερη απώθηση του αντιπάλου.

Κι εδώ το πάντα αξιόπιστο haldberd.

Κατεχόμενη Λευκωσία, Μάιος 2014

Το "ξένο", το αντίθετο από αυτό που είσαι είναι ελκυστικό. Σε προκαλεί να το συναντήσεις. Τέτοια είναι κι η τουρκική Λευκωσία, το άλλο μισό της ελληνικής, κάτι σαν άσπρο - μαύρο ή πάνω - κάτω.

Πέρα από τη νέα Λευκωσία, που είναι επίσης μοιρασμένη, η "εντός των τειχών" πόλη, που περικλείεται από τα ενετικά τείχη με το σχήμα νιφάδας, είναι σχεδόν ισομερώς χωρισμένη στα δύο.

 
Ένα από τα δύο περάσματα στην τουρκική πλευρά βρίσκεται στην οδό Λήδρας. Από τη κορυφή του Πύργου Σιακόλα, λίγο πριν το πέρασμα, έχει κανείς μία πανοραμική άποψη όλης της πόλης. Κοιτώντας βόρεια βλέπει την τουρκική πλευρά με τον Πενταδάκτυλο στο βάθος.

Όλα τα κτίρια εκτός από τις δυο - τρεις πρώτες σειρές είναι τουρκικά. Στην πλαγιά του Πενταδάκτυλου το άκρον άωτο της γραφικότητας. Η τουρκοκυπριακή σημαία και δίπλα η ημισέληνος και μία ρήση του Ατατούρκ για το πόσο υπερήφανοι πρέπει να είναι οι Τούρκοι επειδή είναι Τούρκοι.

Το τζαμί με τους δύο μιναρέδες είναι το Σελιμιέ. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1209, στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, και ολοκληρώθηκε το 1326. Σ' αυτό οφείλει το γοτθικό του στυλ. Προτού γίνει τζαμί, μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Οθωμανούς το 1571, ήταν ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας.

Για να μπεις στην τουρκική Λευκωσία πρέπει να υπογράψεις μία υποτυπώδη βίζα και να καταγραφεί ο αριθμός διαβατηρίου σου στους υπολογιστές της τουρκοκυπριακής αστυνομίας.

Η αλλαγή με το που μπαίνεις στην τουρκική πλευρά είναι προφανώς απότομη.

 

Η πόλη θυμίζει την περιοχή γύρω από την Αθηνάς και είναι πολύ πιο φτωχική από την ελληνική πλευρά.

 

Το απόγευμα το Μπελεντιέ Παζάρ, η δημοτική αγορά, είναι κλειστό.

 

Κοντά στο τζαμί είναι το Μπουγιούκ Χαν (Μεγάλο Χάνι), αυθεντικό οθωμανικό κτίσμα του 1572.

Τα δωμάτια κι οι στάβλοι του έχουν γίνει εργαστήρια, μαγαζάκια, καφέ κι εστιατόρια.

Στο κέντρο της αυλής ένα ισλαμικό "παρεκκλήσι" με τον χώρο πλυσίματος των ποδιών κάτω και τον χώρο προσευχής πάνω.

Τώρα μερικές εικόνες από το τζαμί Σελιμιέ, με όλα τα γοτθικά χαρακτηριστικά του.

Τα βιτρώ του ναού αναπαριστούσαν σκηνές από τη Βίβλο και οι Οθωμανοί τα αφαίρεσαν.

 

Ο ποδοσφαιρικός αγώνας στην πλαϊνή αυλή και η παρακολούθηση του σίριαλ στην καφετέρια πίσω από το τζαμί συνεχίστηκαν σαν να μην τρέχει τίποτα όταν ακούστηκε το κάλεσμα του μουεζίνη για τη βραδυνή προσευχή. 

Στο βάθος, φανέλα Γαλατασαράι. 

Δίπλα στην καφετέρια βρίσκεται ένα μνημείο. Το έμβλημα μοιάζει με το σύμβολο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ενώ ο λύκος σύμφωνα με τη wikipedia είναι ιερός για τη μυθολογία των πρώτων τουρκικών φύλων. Η επιγραφή λέει κάτι σαν "πατρίδα είναι κάθε γη για την οποία δίνεις τη ζωή σου" (Google translate). Σύμφωνα με μία σελίδα της τουρκικής wikipedia, ποy μετάφρασα με Google translate και πάλι, η ρήση προέρχεται από πατριωτικό ποίημα ενός Τούρκου ποιητή, μάλλον όχι με αφορμή την Κύπρο μιας και πέθανε το 1956.

Με τον ερχομό της νύχτας οι δρόμοι ερήμωναν.

 

Προτιμώντας την οικειότητα της ελληνικής πλευράς επέστρεψα έχοντας δει ένα πολύ μικρό μέρος της τουρκικής. Έμοιασε με ταξίδι σε άλλο χρόνο και τόπο. Μακάρι μία μέρα να έχω την ευκαιρία για μεγαλύτερο.