Πολύ πρώτες εντυπώσεις από την Κωνσταντινούπολη

Σήμερα ξεκίνησε η πραγματοποίηση ενός από τα μεγάλα ταξιδιωτικά μου όνειρα. Έφτασα στην Κωνσταντινούπολη για λίγες μέρες διακοπών.

Η "σχέση" μου με την Κωνσταντινούπολη - ένα είδος disclaimer

Από πολύ νέος είμαι ερωτευμένος με την Κωνσταντινούπολη. Ένας λόγος είναι η πλούσια ιστορία της. Από την ίδρυσή της μέχρι πρόσφατα ήταν η πρωτεύουσα μεγάλων αυτοκρατοριών, των ισχυρότερων της εποχής τους: πρώτα της Ρωμαϊκής, μετά της μετεξέλιξής της που αποκαλούμε Βυζαντινή και τέλος της Οθωμανικής. Από το 330 ως το 1922, δηλαδή για περισσότερους από 16 αιώνες. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου αυτής ήταν ασύγκριτα πιο πολυπληθής, ισχυρή και καλλιεργημένη από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πόλη.

Ο δεύτερος λόγος είναι η θέση που έχει στην ελληνική ιστορία. Πριν γίνει Κωνσταντινούπολη ήταν το Βυζάντιο, αποικία Ελλήνων από τα Μέγαρα. Πολύ γρήγορα μετά την ίδρυσή της κυριάρχησαν η ελληνική γλώσσα κι ο ελληνικός πολιτισμός (ευτυχώς όμως για τη Ρωμαϊκή - Βυζαντινή αυτοκρατορία άντεξαν για πολύ περισσότερο το ρωμαϊκό δίκαιο και ο ρωμαϊκή οργάνωση και τρόπος διοίκησης). Στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και μετά τη διάλυσή της εξακολούθησε να έχει πολυάριθμο ελληνικό πληθυσμό με σημαντικό ρόλο στην οικονομία και τη διοίκηση.  Ίσως μέχρι τον καιρό της Μικρασιατικής καταστροφής οι Έλληνες αυτήν θεωρούσαν την πραγματική τους πρωτεύουσα που περίμενε να ελευθερωθεί.

Ο τρίτος λόγος, τον οποίο δεν μπορώ να εκφράσω με ακρίβεια, είναι μία απροσδιόριστη ζεστασιά που νοιώθω για αυτήν. Χωρίς να την έχω ως τώρα επισκεφθεί, πάντα τη θεωρούσα ως την ομορφότερη πόλη, λόγω της θέσης της και του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της, του συνδυασμού Ανατολής και Δύσης.

Τέλος, στο Παλαιό Φάληρο όπου ζω, μένουν πολλοί Κωνσταντινουπολίτες. Γνωρίζω ορισμένους, κι όλοι μιλάνε με μεγάλη αγάπη και νοσταλγία γι' αυτήν.

Οι πρώτες εντυπώσεις

Οι πρώτες εικόνες που έχω είναι οι αποσπασματικές όψεις που είδα από το αεροπλάνο, η διαδρομή από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο και η σύντομη βραδυνή βόλτα για φαγητό.

Από το αεροπλάνο είδα τη Μαύρη Θάλασσα και το Βόσπορο από την αρχή του ως την Κωνσταντινούπολη. Είναι πολύ στενός, συχνά όσο το χώρισμα μεταξύ Αττικής και Σαλαμίνας στο στενότερο σημείο του. Εντυπωσιακό το πόσο κοντά βρίσκονται Ευρώπη κι Ασία. Η δεύτερη έντονη εικόνα είναι ότι σχεδόν όλα τα κτίρια, εκτός από τους πολύ μοντέρνους ουρανοξύστες, έχουν σκεπές με κεραμίδια. Τουλάχιστον η ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης, που φαινόταν από το παράθυρό μου, έχει κεραμιδί χρώμα από τον αέρα.

Από το έδαφος, οι πολυκατοικίες που είδα στη διαδρομή από το αεροδρόμιο ως τον Κεράτιο (που χωρίζει στη μέση την Ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης) ήταν πάρα πολύ άσχημες. Διάσπαρτα ανάμεσά τους υπήρχαν όμως κάποια παλιά, όμορφα, χαμηλά κτίρια. Σε μεγάλο μέρος της παραθαλάσσιας διαδρομής βλέπεις επίσης τα θαλασσινά Βυζαντινά τείχη. Η ιστορία, κατά κάποια έννοια η ιστορία του λαού σου, ζωντανή μπροστά σου...

Διασχίσαμε τον Κεράτιο από τη γέφυρα Ατατούρκ. Είναι ένας πολύ μακρύς, στενός κόλπος σαν ποτάμι κι η γέφυρα είναι σχετικά κοντά στο άνοιγμά του. Προς τα βόρεια βλέπεις τον κόλπο να χάνεται στον ορίζοντα. Την απογευματινή ώρα που περάσαμε τη γέφυρα ήταν σκεπασμένος κι από πυκνό νέφος. Κατά μήκος της γέφυρας υπήρχαν εκατοντάδες άνθρωποι που ψάρευαν, κυριολεκτικά ο ένας δίπλα στον άλλο και στις δύο πλευρές της.

Η ανατολική πλευρά του ευρωπαϊκού τμήματος της Πόλης, βγαίνοντας από τη γέφυρα Ατατούρκ, έχει πιο όμορφα και παλιά κτίρια. Κρίνοντας από ότι έβλεπα δεξιά κι αριστερά από τον δρόμο, έχει συνεχώς πάρα πολύ στενά, πυκνοχτισμένα δρομάκια. Κυριολεκτικά σοκάκια.

Το βράδυ περπατήσαμε την αρχή της οδού Istiklal, γνωστής κι ως Μεγάλη Οδός του Πέρα. Είναι ένας πεζόδρομος σαν την Ερμού, με πολύ μεγαλύτερο όμως μήκος και πάρα πολύ περισσότερο κόσμο. Ίσα - ίσα που δεν σπρώχναμε ανθρώπους για να περπατήσουμε. Δεξιά κι αριστερά είναι γεμάτη καταστήματα και στο κέντρο της περνούν κάθε τόσο τραμ. Ξεκινάει από την πλατεία Ταξίμ, πολύ μέσα στο τμήμα αυτό της Πόλης και κατηφορίζει σχεδόν ως τον Κεράτιο.

Ορίστε και δύο χάρτες του τμήματος της Κωνσταντινούπολης στο οποίο αναφέρομαι.

Στον πρώτο φαίνεται η αρχή του Κεράτιου κόλπου. Η δεύτερη γέφυρα από δεξιά προς τα αριστερά είναι η γέφυρα Ατατούρκ.

Στον δεύτερο φαίνεται πιο μεγάλο το ανατολικό μέρος του Ευρωπαϊκού τμήματος. Η οδός Istiklal είναι λίγο νότια της σημειωμένης με κίτρινο οδού Tarlabasi στο βόρειο μέρος.

Οι Τούρκοι μου έκαναν πάρα πολύ καλή εντύπωση. Κατά μέσο όρο δείχνουν κάπως πιο "πίσω" από εμάς. Πιο "τραχείς" και πρόχειρα ντυμένοι. Επίσης μιλούν λίγα και όχι καλά αγγλικά ακόμα και στη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου ή στα εστιατόρια. Είναι όμως πάρα πολύ απλοί και φιλικοί. Ο οδηγός του ταξί χάιδευε φιλικά τη μύτη του γιου μου που έγερνε κουρασμένος ανάμεσα στα μπροστινά καθίσματα. Τουλάχιστον δύο σερβιτόροι στο εστιατόριο που φάγαμε πήραν αγκαλιά την κόρη μου. Βλέπει κανείς έντονες αντιθέσεις. Πολλούς νέους με σύγχρονη, δυτικού τύπου, εμφάνιση και πολλές γυναίκες, αρκετές νέες, με μαντίλα. Είδα και δύο γυναίκες με μπούρκα κι ένα ηλικιωμένο ζευγάρι με ρούχα χωρικών, όλους στο ίδιο κεντρικό σημείο της Πόλης

Όλα όσα έγραψα είναι βιαστικά γραμμένες κι όχι τακτοποιημένες πρώτες εντυπώσεις. Θα προσπαθήσω τις επόμενες μέρες να γράψω δίκαια κι αντικειμενικά για ότι βλέπω και να στείλω πολλές φωτογραφίες.

Και κάποιες πρώτες ταξιδιωτικές συμβουλές

Μιας και θα είμαι εδώ για μερικές μέρες, καλό είναι νομίζω να δίνω και τις εντυπώσεις μου για τα μέρη που επισκέπτομαι.

Για το ξενοδοχείο που μένω οι πρώτες εντυπώσεις είναι άριστες. Θα περιμένω όμως μέχρι το τέλος της διαμονής πριν γράψω τη γνώμη μου.

Ένα πρώτο "εστιατόριο" που προτείνω είναι το Zubeyir Okacbasi. Τα εισαγωγικά τα έβαλα γιατί είναι κεμπαμπτζίδικο κι όχι αυτό που έχουμε στο νου σαν εστιατόριο. Είναι όμως εξαιρετικό. Το βρήκα από το Lonely Planet κι αξίζει τη σύσταση που του έκανε. Είναι ένα μικρό, ζεστό, οικείο κεμπαμπτζίδικο. Στην αρχή σου φέρνουν δίσκο με ορεκτικά, τα οποία αποκαλούν μεζέδες (meze, τουρκική λέξη όπως έχω ήδη μάθει): τζατζίκι, φασόλια γίγαντες, μαυρομάτικα φασόλια πιαζ (μαγειρεμένα με ελαφρώς διαφορετικό τρόπο από ότι τα φτιάχνουμε στην Ελλάδα), μία σαλάτα με σπανάκι, ένα dip από κολοκύθα και λίγα ακόμα που δεν θυμάμαι. Επιλέγεις ότι θέλεις όπως γίνεται και σε κάποια εστιατόρια στην Αθήνα (π.χ. στο Καβούρι). Μετά παραγγέλνεις από έναν κατάλογο κεμπάμπ και άλλων ψητών κρεάτων. Ότι φάγαμε ήταν πολύ καλό, ειδικά το shisk kebab κοτόπουλου. Το κύριο ποτό είναι η ρακή. Δεν είδα κανέναν να παραγγέλνει κρασί ή μπύρα. Όλοι οι υπόλοιποι πελάτες, από ότι άκουγα, ήταν Τούρκοι. Μου έδωσε μία πρώτη αυθεντική εικόνα ενός από τους τρόπους που τρώνε έξω οι νεαροί Τούρκοι. Προτείνω να περάσετε νωρίτερα ή να πάρετε τηλέφωνο για να κλείσετε τραπέζι. Φτάσαμε στις 7.45 κι ήταν όλα κλεισμένα. Με το ζόρι βρήκαμε ένα τραπέζι 4 ατόμων όπου στριμωχτήκαμε 6 άτομα. Αξίζει 100% μία επίσκεψη.